Sonunda Japon Yılını açtım!!! Çağdaş Noh Tiyatrosu: “Restoran”

Ayağımın tozu ile geldim oturdum bilgisayar başına. Zaten şu an bu eylemi gerçekleştiren tek ben varımdır diye düşünüyorum. Yoksa insanların çıkmaları yolu bitirip eve gelip direkt bilgisayar başına oturmaları akıl karı olmasa gerek. Neyse geçelim…
Restoran başlıkta ve sunumlarda yer aldığı gibi Çağdaş Noh Tiyatrosu eserlerinden biri. Yazan ve yöneten ise bu konuda Japonya’da büyük söz sahibi ustalardan Naohiko Umewaka. Oyun Türkçeleştirilmiş, haliyle Türk oyuncular sahne almış. Bu beni başta hayal kırıklığına uğratsa da diyalogları nasıl anlayacağımı düşününce mutluluk içinde kaldım.
Işık oyunu ile başlayan oyun mükemmel bir final ve göndermeyle bitiyor. Zaten oyun boyunca etkisi altına alıyor hikaye. Kendimi bir an için David Lynch filmlerinin ortasında buldum. Zaten sevdiğim bir türdür de.
Hikayeyi kısaca özetlemek gerekirse, iki dünya arasında sıkışmış ruhları anlatıyor. Ancak kaçıranları üzmemek için fazla ayrıntı vermiyorum…
Noh tiyatrosu ve yönetmen Naohiko Umewaka hakkında Türkçe pek bilgi yok. Bu sebeple ufak ansiklopedik bilgi vermek isterim…

Noh (Nô, 能), 14. yüzyıldan beri oynanan bir Japon müzikal drama türüdür. Oyunlarda genelde erkekler yer alır. Oyuncular maskelerle değişik karakter ve kimliklere bürünürler. Noh tiyatrosunda üç önemli unsur vardır. Bunlar Mai (dans), Hayaşi (müzik), Utai (söz)dür. Yapılan müzikler genelde davul ve flüt ile olmaktadır.
Noh içerisinde bölünerek türlere ayrılmıştır. Oyuncular, kullanılan maskeler… hepsi. Daha fazla bilgi için wiki sayfasını ziyaret edebilirsiniz… Çağdaş Noh tiyatrosunda klasiğe oranla tabi köklü değişiklik göstermiş. Bayan oyuncuların eklenmesi, müziklerde revizyon lakin bu oyun içinde eklenmesi gerekir ki müzikler fevkaladeydi. Işık ve müzik, etkileyici en büyük unsurdu.

Naohiko Umewaka, 1958 yılında Osaka’da doğmuş. 1981 yılında Sophia Üniversitesi Yabancı Diller Fakültesi’nden mezun olmuş ve 1995 yılında Londra Üniversitesi’nden doktora derecesi almış. Shizuoka Kültür ve Sanat Üniversitesi’nde Doçent, Londra Üniversitesi’nde Misafir Profesör olarak görev yapmaktadır. “Shitekata” Noh ustası olan ve çok sayıda Noh eserinde yer alan Naohiko Umewaka, Noh tiyatrosunun çağdaş tiyatro ve modern dansla birleştirilmesi gibi konularla da yakından ilgilenmektedir. Noh tiyatrosunun esası konusunda teorik çalışmalar yapmakta ve Noh tiyatrosu aracılığıyla yoğun uluslararası değişim faaliyetleri gerçekleştirmektedir. Büyükbabası 12nci kuşak Noh ustası ünlü Manzaburo Umewakadır.

Ayrıntılı Bilgi için… www.japonya2010.org