Ugetsu monogatari

Japon koku sinemasının ilkleri arasında sayılıyor 1953 yapımı yönetmenliğini, Kenji Mizoguchi‘nin yaptığı Ugetsu monogatari. Film Akinari Ueda‘nın Asaji Ga Yado and Jasei No In  adlı hikayesinden uyarlanmış ancak bu hikayede eski bir Japon efsanesine dayanmakta. Film, 1953 venedik film festivalinde gümüş aslan kazanmıştır aynı zamanda film 1953 yılı Oscar’a en iyi kostüm dalında aday olmuş ancak kazanamamıştır.

Film görsel olarak oldukça başarılı. Bu başarı sonrasında gelecek filmlerin habercisi gibi. Kamera hareketleri, filmin içerisine girmemizi çok kolay bir şekilde sağlıyor. Biz renkli ekrana aşılmış bir kuşak için bile, siyah beyaz ekrana filmin içerisine girmek oldukça kolay oluyor.

Ugetsu monogatari her ne kadar son dönem Japon korku filmlerinin öncülerinden olsa da onların özelliklerini pek karşılamıyor. Japon efsanelerinin vazgeçilmesi olan hayalet burada da karşımızda. Ancak Ugetsu monogatari bu hayalet hikayesi ile birlikte, hem toplumun içerisinde bulunduğu durumu hem de aile kurumundaki çatlaklıkları eleştiriyor. Her ne kadar film 16. yüzyılda geçip dönemin Japon iç savaşını anlatsa da çekildiği dönemde 2. Dünya Savaşının yaşanması aradaki paralellikler gözden kaçmamakta.

Genjuro küçük bir köyde çömlek yapmaktadır. Komşusu ve arkadaşı Tobei ise çiftçidir. İkisininde hayali zengin olup rahat bir hayat yaşamaktır. Genjuro ve Tobei eşleri ile birlikte, başıbozuk askerlerden korunarak yaşamaktadırlar. Genjuro’nun hayali, yaptığı çömleklerden çok para kazanıp, zengin olmaktır. Çömlek satışları iyiye gidince de Genjuro iyice hırslanır ve daha fazla çömlek üretmeye başlar. Tobei’nin hayali ise Samuray olmaktır. İyi bir asker olduğunda hem para hemde şöhret onunla gelecektir.

Genjuro ve Tobei oldukça fazla çömlek yaparlar. O sırada köy askerler tarafından yağmalanmıştır. Saklanırlar ancak askerler çömleklerine bir şey yapmamıştır. Karıları ise huzurlu bir hayat isterler onlar için en önemli şey kocalarının yanında olmasıdır. Ancak erkeklerin hırsı dizginlenemez. Yaptıkları çömlekleri yakındaki bir kasabaya götürmek için sandala binerler. Yanlarında eşleri ve çocukları da vardır. Yolculuk esnasında suda korsanları görünce iki erkek karılarını güvende olsunlar diye bırakırlar ve yollarına devam ederler.

Genjuro ve Tobei ellerindeki tüm çömlekleri satarlar ve parayı paylaşırlar. Tobei hemen her şeyi bırakıp samuray olmak için, yola çıkar ve tüm parasını bu uğurda harcar. Genjuro ise ilk görüşte hayran kaldığı Lady Wakasa’nın peşine takılır. Genç ve güzel kadın, Genjuro’nun yaptığı çömleklerden istemiştir.  Genjuro Lady Wakasa’nın malikanesine çömlekleri götürür. Lady Wakasa, Genjuro’nun çömleklerini öve öve bitiremez. Ona iltifatlarda bulunur ve kendisi ile birlikte kalmasını ister. Genjuro, bu genç ve güzel kadına hayır diyemez, tüm ailesini, her şeyi unutur ve kendinden geçer. Sanki cennettedir.

Günün birinde şehre indiğinde bir büyücü onun yolunu keser ve ona ölümünün yakın olduğunu söyler.  Genjuro’ya ailesine dönmesini tembihler. Genjuro önce karşı çıkar. Ancak ilerleyen zamanlarda Lady Wakasa’nın bir hayalet olduğunu anlar ve onu öldürmek istediğini anlayınca oradan kaçar kurtulur.

Tobei ise orduya girmiştir ancak herkes onu hor görmektedir. Bir gün kendini öldüren büyük bir samurayın başını kaçırır ve tüm orduya onu kendisinin öldürdüğünü söyler. Tobei o günden sonra büyük bir rütbe alır ve hürmet görmeye başlar. Her istediği yerine gelmekte ve arkasında onlarca asker vardır. Tobei istediğine sahip olmuştur. Köy yolu üzerinde, askerler yorgun olduklarını söylerler hem zaferi kutlamak isterler. Tobei’e söyleyerek yoldaki bir genel evde konaklarlar. Burada Tobei sözde kazandığı zaferleri ballandıra ballandıra anlatırken karısı ile karşılaşır. Karısı askerlerin tecavüzüne uğramış ve geneleve düşmüştür.

Genjuro, Lady Wakasa dan kaçınca köyüne geri döner, karısı ve çocuğunu bulur. O gece karısı ile birlikte olur af diler. Her şey normale dönmüş gibidir. Sabah olduğunda bir ses ile uyanır. Köyün efendisi içeri girer ve ona karısına askerlerin saldırdığını ve öldürüldüğünü söyler. Çocuğa ise kendisi bakmıştır. Genjuro, pişmanlık duyar ancak herşey geride kalmıştır. Çocuğu ile birlikte yaşamaya devam eder. Tobei de hatasını anlamıştır o da tüm ününü geride bırakarak karısını kurtarıp köyüne döner. İki arkadaş sakin bir hayat sürerler.

Hem içerik hemde sinemasal olarak oldukça başarılı bir film. Kamera hareketleri oldukça başarılı. Işık kullanımı, efektler filmin anlatımının en etkili yönleri. Sİnema tarihinin en iyi filmlerinden olan Ugetsu monogatari izlemekte fayda var.

Yönetmen: Kenji Mizoguchi

Senarist:

Oyuncular:

Linkler:

http://www.imdb.com/title/tt0046478/